کاربرد ربات های زیرآبی (ROV) در صنایع نفت و گاز
از آنجا که درصد بالایی از منابع نفت و گاز جهان در دریا واقع هستند، استفاده از رباتهای زیرآبی (ROV) در این زمینه کاربردهای فراوانی دارند، چنان که میتوان گفت مهمترین و وسیعترین کاربردرباتهای زیرآبی در سراسر جهان، در صنایع نفت و گاز جهت انجام عملیات اکتشاف و استخراج نفت و گاز است.
ROV یا Remotely Operated Vehicles نوعی ربات زیر دریایی با امکان کنترل و هدایت در اعماق آب توسط اپراتور است که از نمونههای کوچک و ساده مجهز به دوربین فیلم برداری کوچک تا گونه های پیشرفته و بسیار پیچیده با توانایی عملکردهای متنوع و متعدد در اعماق بیش از شش هزار متری دریا را شامل میشود.سیستمهای هدایتی جهت کنترل ربات، رانش، به آب اندازی، منابع تامین قدرت و کابل ارتباطی اجزای ربات زیر آبی را تشکیل میدهند که توان لازم جهت عملکرد پروانهها و نیز دستورات و سیگناهای کنترلی به ربات و دادههای تولید شده توسط حسگرها را به اپراتور در سطح دریا منتقل میکنند.
از اواسط دهه هفتاد تکنولوژی ربات های زیرآبی کمکهای وسیعی به عملیات جستجوی منابع انرژی زیرزمینی در دریا نمودهاند. در حال حاضر چنین ماموریتهایی توسط رباتهای زیرآبی با قدرت و اطمینانپذیری بالا انجام میشوند. امروزه عملیات حفاری جهت استخراج نفت و گاز در آبهای کمعمق گرفته تا اعماق بسیار زیاد دریا – ۱۵۰۰ متری – صورت میپذیرند که ربات های زیرآبی امکان پشتیبانی از کلیه اجزای حفاری را داشته و در تمامی مراحل نصب و ساخت، بازرسی و نگهداری و نیز تعمیر و دیگر فعالیتهای مربوطه به کار میروند. بیش از شصت درصد ربات های زیرآبی جهان در صنعت نفت و گاز فعالیت میکنند و اغلب در عملیات حفاری مشارکت میکنند.
عموما ربات های زیرآبی فعال در صنعت نفت و گاز جهت انجام ماموریتهای زیر به کار میروند:
– پشتیبانی پروژه های حفاری
– بازرسی و مانیتورینگ سکوها وخطوط لوله زیر سطحی
– بازرسی و جستجو بستر دریا جهت اشیاء و تجهیزات غرق شده
– بازرسی و مانیتورینگ کابل های زیر سطحی
– پشتیبانی پروژه های نصب سکوهای دریایی وخطوط لوله زیر سطحی
– پژوه های اصلاح آبشستگی (Free Span) وخطوط لوله زیر سطحی
– انجام تست های غیرمخرب سازه های دریایی
– پشتیبانی پروژه های غواصی توسط ربات های کنترل از راه دور زیر سطحی
– عکاسی و فیلمبرداری زیر آب
– همکاری با مؤسسات تحقیقاتی و اقیانوس شناسی