رویکردی نوین در پیشگیری از وقوع آسیبدیدگی لولههای انتقال مواد نفتی و کابلهای مخابراتی در بستر دریا
امروزه بستر دریاها به دلیل عدم نیاز به خرید و مالکیت زمین، ارزان بودن نسبی نصب و کارگذاری و هزینه پایین نگهداری، در بسیاری از نقاط جهان محلی مناسب برای عبور خطوط لوله مواد نفتی، میعانات گازی و نیز کابلهای مخابراتی و فیبرنوری است. با این وجود، از آنجا که دسترسی به ژرفای بسیار زیاد دریاها به علت فشار آب و … بسیار هزینهبر و نیازمند فناوریهای گرانقیمت است. در مواردی که لولههای نفتی و یا کابلهای مخابراتی و فیبر نوری به دلایل متعدد از قبیل فرسودگی ناشی از نمک موجود در آب دریا و یا برخورد لنگر کشتیها، دچار آسیبدیدگی و شکستگی میشوند، تشخیص نقطه دقیق خسارت و تعمیر آنها اغلب مشکلات و هزینههای بسیاری را با خود به همراه میآورد.
یکی از رویکردهای نوینی که جهت پیشگیری از وقوع آسیبدیدگی لولههای انتقال مواد نفتی و کابلهای مخابراتی در بستر دریا توسط کشورهای صاحب فناوری در دستور کار قرار دارد، ایجاد بستری ایمن و در عین حال کم هزینه برای این قبیل خطوط انتقال است که با ایجاد کمترین دستکاری در طبیعت بستر دریا، هرگونه نگرانی از وقوع اختلالهای طولانی مدت و پرهزینه ناشی از حوادث طبیعی و انسانی در کسب و کارهایی که به طور مستقیم وابسته به انتقال این مواد و اطلاعات از بستر دریاها هستند را برطرف میسازد. یکی از مناسبترین روشهای ایمنسازی بستر لولهها و کابلهای زیردریایی، حفر یک جوی کمعمق در زیر این خطوط انتقال است. در اغلب موارد حفر این جویهای محافظ پس از قرار دادن کابل و یا لوله انجام میشود. به این شکل که دستگاهی که به این منظور طراحی شده از طریق تجهیزات کنترل از راه دور به محل مورد نظر انتقال داده شده و با مکش خاک زیر کابل و ایجاد یک جوی زیر آن سبب فرو رفتن کابل در داخل جوی میگردد. عمل پوشاندن کابل با خاک کف دریا نیز به طور طبیعی توسط جریان آب صورت میگیرد. به این ترتیب بدون نیاز به هیچ سازه و مصالح اضافی دیگر، کابل مورد نظر تا حد بسیار زیادی از گزند آسیبدیدگی در امان خواهد ماند.
گفتنی است، در حال حاضر فناوری ساخت و بهرهبرداری از چنین تجهیزاتی با توجه به مبحث نوین بودن کاربرد آن، تنها در اختیار شرکتهای فعال در حوزههای نفت و تجهیزات زیر دریایی در کشورهای اروپایی و آمریکا است. امری که به معنای گرانقیمت بودن این تجهیزات و نیز امکان محدودیت فروش و انتقال دانش ساخت آن به کشورمان است.از این رو بومیسازی این فناوری، گامی بسیار مهم در توسعه قابلیتهای فنی و مهندسی کشورمان به حساب میآید، امری که علاوه بر خودکفایی کشور، امکان درآمدزایی پایداری را برای صنایع فعال در حوزه تجهیزات زیردریا به همراه خواهد داشت.