انواع سازههای مناسب برای دریاهای عمیق
وجود ذخایر نفت و گاز در دریاهای عمیق، اهمیت پرداختن به مقوله سازههای مناسب برای استخراج نفت از این دریاها را نشان میدهد. در این فصل توضیحات کلی در مورد انواع سکوهای مناسب برای دریاهای عمیق آورده شده است. چنین مطالعاتی به منظور اتخاذ تصمیم بهینه در مورد انتخاب نوع و خصوصیات سکوی حفاری و استخراج، ضروری میباشد.
دریای خزر به علت عمق بسیار بیشتر نسبت به دریاهای جنوبی کشور، دارای شرایط ویژهای در تمام مراحل مربوط به کشف، حفاری، استخراج و انتقال نفت و گاز می باشد. استخراج نفت در دریای خزر بر اقتصاد کشورهای مجاور آن تأثیر قابل ملاحظهای دارد.
برای کشور ما علاوه بر مسائل اقتصادی، اعمال حاکمیت بر بزرگترین دریاچه جهان، دارای اهمیت زیادی می باشد. از طرف دیگر سایر کشورهای منطقه، فعالیت های گسترده ای را در زمینه استفاده از منابع نفتی این دریا آغاز کرده اند. در نتیجه، انجام چنین مطالعاتی برای کشور ما دارای اهمیت خاصی می باشد.
در این فصل توضیحات کلی در مورد آمار و انواع سکوهای مناسب برای دریای عمیق آورده شده است. نیاز بشر به انرژی و وجود ذخایر نفتی در دریاهای عمیق، اهمیت پرداختن به مقوله سازههای مناسب برای استخراج نفت و گاز از دریاهای عمیق را نشان میدهد. بخش قابل ملاحظه ای از ذخایر انرژی در اعماق زیاد دریاها قرار دارد.
به منظور حفاری و استخراج نفت و گاز از دریاهای عمیق باید از ایدههایی فراتر از سیستمهای مناسب برای آبهای کمعمق استفاده نمود. تاکنون چندین نوع سازه مناسب برای استخراج از دریاهای عمیق طراحی شده و در نقاط مختلف دنیا استفاده میشود.
برای حفاری در آبهای عمیق میتوان از انواع مختلف سازه نظیر شناورها (Submersibles) ، نیمهشناورها (Semi-Submersibles) و یا کشتیهای حفاری (Drill ships) استفاده نمود. همچنین به منظور استخراج و تولید میتوان از انواع مختلف سیستمهای تولید شناور (Floating Production System, FPS) نظیر نیمه شناورها، سکوی دارای پایه کششی (Tension Leg Platform, TLP) ، سکوی اسپار (SPAR Platform, SPAR) و یا سیستم بهرهبرداری، ذخیره و تخلیه (Floating Production Storage and Offloading, FPSO) استفاده نمود. در این فصل انواع این سازهها مورد بررسی مختصر قرار گرفته است.
در اوایل شناخت منابع نفتی، استخراج نفت، بیشتر از مناطق کمعمق صورت می گرفت، به مرور با کاهش ذخایر این بخشها و علاوه بر آن اثبات وجود نفت در مناطق عمیقتر، امروزه در نقاط مختلفی از دنیا به صنایع استخراج نفت از آبهای عمیق پرداخته میشود.
دراینجا بهطور خلاصه کلیاتی در مورد سکوهای مختلف که برای آبهای عمیق مناسب هستند، مورد بررسی قرار میگیرد. در برخی از سکوهای دریاهای عمیق، ایدهی کلی، استفاده از تعادل شناوری سازه فوقانی میباشد. در بعضی نیز نظیر آبهای کمعمق، وزن سازه به کف دریا منتقل میگردد. در شکل ۱٫۱ انواع سازههای مناسب برای آبهای عمیق نشان دادهشدهاست.
شکل ۱٫۱ انواع سکوهای مناسب برای آبهای عمیق
سکوی ثابت (Fixed Platform, FP)
از این نوع سکو برای استخراج نفت از آبهای کمعمق استفاده میگردد. این نوع سازه حداکثر تا عمق ۳۰۰ متری میتواند مورد استفاده قرارگیرد. در شکل ۱٫۲ سکوهای ثابت در عمق بیشتر از ۳۰۰ متر و شرکت سازنده و محل نصب آنها نشان داده شده است.
شکل ۱٫۲ سکوهای ثابت در عمق بیشتر از ۳۰۰ متر (شرکت سازنده و محل نصب)